23: Natalia i Grigorij wracają z podróży poślubnej spędzonej w Paryżu. Wszyscy oczekują na otwarcie testamentu Anny Czerwińskiej, które ma wkrótce nastąpić. Grigorij zastaje w Czerwińce ojca i nową panią domu – aktoreczkę Łarisę, dla której gospodarz stracił głowę.
24: Katierina poznaje swojego ojca, który z rodziną został zesłany na Sybir przez Annę Lwowną. Pragnie zbudować relacje z odnalezionym rodzicem. Jednocześnie dziewczyna próbuje przeciwstawić się Piotrowi Czerwińskiemu, który po raz drugi usiłuje ją sprzedać. Grigorij chce przekonać ojca, by tego nie robił. Katia w zamian za swoją wolność proponuje gospodarzowi fortepian, który odziedziczyła. Tymczasem Czerwiński zamierza wystawić ją na licytacji i liczy na dobrą cenę za ładną i wykształconą poddaną.
25: Katierina zostaje osadzona w lochu, a stamtąd wysłana do ciężkiej pracy w polu. Natalia, zgodnie z obietnicą złożoną Grigorijowi, negocjuje w sprawie dziewczyny z Lidią i ojcem. Niestety bez skutku. Piotr sugeruje Aleksandrowi, ze niewolnica może zagrozić małżeństwu młodych. Ojciec Katii, Stepan, angażuje się w wiejską działalność konspiracyjną i dołącza do organizacji Ziemia i Wolność. Aleksandr proponuje Grigorijowi objęcie kupionego przez siebie majątku pod Jekaterynosławem. Nie chcąc opuszczać Czerwinki, mężczyzna odmawia. Wieczorem wycieńczona Katierina staje przed obliczem Lidii. Kobieta próbuje wydobyć od rywalki szczegóły jej związku z Aleksiejem. Pokazuje Czerwińskiej portret, na którym widnieje z Kosaczem i dzieckiem, twierdząc, że to ona jest teraz jego żoną.
26: Natalia namawia Grigorija do zażycia morfiny, która ma opinię doskonałego lekarstwa. Pod wpływem działania substancji mężczyzna doznaje halucynacji i zamiast swojej żony widzi Katię. Daje się ponieść namiętności. Zachar przynosi do chaty Jarosławy i Pawła mocno pobitą Katię. Gospodyni ratuje chorą, pojąc ją ziołami. Dzięki kuracji odzyskuje ona siły. Lidia popada w obłęd i zaczyna opiekować się spalonym portretem Aleksieja, traktując go jak żywego człowieka. Kobieta urządza kolację, na którą zaprasza Sofię. Odgrywa przed gościem scenę znęcania się nad Katią. Okazuje się, że Halina jest w ciąży z Jakowem. Mężczyzna szuka sposobu na jej uwolnienie. Piotr wyjeżdża z Łarisą do Paryża, a majątek postanawia zostawić pod opieką syna. Grigorij cieszy się na tę wiadomość, tym bardziej, że Natalia spodziewa się dziecka.
27: Stiepan namawia Katierinę na wyjazd do Besarabii. Dziewczyna jednak boi się o los Jarosławy i jej rodziny. Czerwiński uważa, ze dochody z majątku są zbyt małe i każe Jakowowi je zwiększyć. Łukjan ma go skontrolować. Lidia żąda zwrotu pieniędzy, którymi przez lata wspierała Sofię. Dłużniczka przeznacza wszystkie oszczędności na spłatę należności. Prosi Nikołaja, przyjaciela Aloszy, by je dostarczył, wspominając także o planach odzyskania Katii. Nikołaj próbuje skłonić Wierbicką, by w imieniu wszystkich chłopów napisała skargę do marszałka szlachty. Malarz przynosi Lidii odnowiony portret. Widnieje na nim tylko Alosza, co doprowadza kobietę do furii. Nadal jednak traktuje wizerunek Kosacza jak żywego człowieka. Kładzie go do łóżka, chcąc, by się wyspał. Gdy z podwórka dochodzi głos roześmianej dziewczyny, wściekła Lidia każe ją wychłostać i sprzedać na rynku. Halina odwiedza ubogiego Panasa, rozmawia z jego chorą matką i malutkim bratem. Dowiaduje się, że nędza tych ludzi jest spowodowana wysokim czynszem, który pobiera ich pan.